Als er één reden is dat mensen niet willen geloven dat God er is, is het wel het onmetelijke lijden dat er op deze aarde is. Vanmorgen nog sprak ik met een man die regelmatig naar de kerk gaat, maar verbitterd is door het lijden in zijn leven. Zijn moeder overleed op haar zestigste en ‘de dominee deed alsof het de gewoonste zaak van de wereld was.’ Misschien heeft u dit artikel aangeklikt omdat u met dit soort vragen rondloopt. Het lijden van de mensheid is een groot struikelblok voor velen. Ze haken voorgoed af als het gaat om het geloof in God. Hoe goed dit ook is te begrijpen, als we puur de dingen bekijken zoals ze zijn, zonder geloof in wat God erover heeft gezegd in de Bijbel, komen we niet verder en raken we verbitterd. Een andere redenen waarom mensen afhaken van het geloof in God is dat, zoals bovenstaand voorbeeld laat zien, wij als christenen vaak geen echte antwoorden hebben. In ieder geval hebben we vaak de verkeerde antwoorden.
Er zijn twee gevaren als het gaat om het probleem van het lijden. De eerste is dat we teveel antwoorden hebben. We komen over als mensen die het allemaal wel begrijpen. Zo bereiken we de twijfelende medemens niet, want we komen hoogmoedig en ongevoelig over. Het andere gevaar is dat we geen antwoorden hebben. Juist de twijfelende, zoekende ziel heeft behoefte aan zekerheid. Ik ga proberen iets te zeggen over het lijden van deze wereld, zonder de illusie te hebben alles te weten of God te kunnen begrijpen. Het probleem van het lijden is ontzaggelijk groot, we kunnen slechts een paar principes uit de Bijbel naar voren brengen.
Het eerste wat er gezegd moet worden is dat het lijden voortkomt uit de keuze van de mens zelf. In het eerste boek van de Bijbel zien we dat de mens ervoor kiest autonoom te leven, zonder afhankelijkheid van zijn Schepper. Dit kwam tot uiting door het eten van de vrucht waarvan God had gezegd dit niet te doen. Hiermee toont God aan dat, als zijn wet wordt overtreden, men Hem afwijst. De gevolgen van het autonome bestaan van de mens is:
En tot de mens zeide Hij: Omdat gij naar uw vrouw hebt geluisterd en van de boom gegeten, waarvan Ik u geboden had: Gij zult daarvan niet eten, is de aardbodem om uwentwil vervloekt; al zwoegende zult gij daarvan eten zolang gij leeft, en doornen en distelen zal hij u voortbrengen, en gij zult het gewas des velds eten; in het zweet uws aanschijns zult gij brood eten, totdat gij tot de aardbodem wederkeert, omdat gij daaruit genomen zijt; want stof zijt gij en tot stof zult gij wederkeren. Genesis 3:17-19
Door zich af te sluiten voor de Bron van het leven, kwam de dood de wereld in (Romeinen 5:17) en ook het lijden. De mens heeft zich niet alleen afgekeerd van God, maar ook toegekeerd naar een ander geestelijk wezen: de duivel of de satan. Er zijn veel mensen die niet geloven in een duivel (lees mijn artikel over de duivel en zijn demonen). Toch wordt hij door de Jezus genoemd; een ‘mensenmoordenaar vanaf het begin (Johannes 8:44)’. Hij is verantwoordelijk voor de zonde in de wereld, maar niet buiten de mens om. Nu is het allergrootste dilemma het volgende: Laat God, die almachtig is en alle dingen in zijn hand heeft, deze satan gewoon zijn gang gaan? Zonder hier nu uitvoerig op in te gaan, kunnen we stellen, dat God satan een bepaalde ‘bewegingsvrijheid’ heeft gegeven wat past binnen zijn plannen en raad met deze wereld. We zien dat bij Job (in hoofdstuk 1 en 2) en bijv. bij Paulus die van Godswege een ‘engel van de satan’ had ontvangen. We zien dit vreemde fenomeen ook in 2 Kronieken 18:18-22 waar God een boze geest stuurt om de profeten van Achab te misleiden. Wij kunnen dat nooit begrijpen of bevatten.
Los hiervan gaat satan ‘rond als een briesende leeuw, zoekende wie hij zal verslinden (1Pt5:8)’ en doen mensen elkaar de vreselijkste dingen aan. Om nog maar te zwijgen van het onvoorstelbare leed dat wordt veroorzaakt door ongelukken, natuurrampen, ziekten etc. Jonge kinderen die overlijden hebben toch zelf niet gekozen voor de zonde? ‘Wil’ God dit soort lijden? Waarom voorkomt Hij het niet? Dit soort vragen kunnen wij mensen niet beantwoorden. Wij zijn mensen, oneindig veel beperkter in ons bevattingsvermogen dan God. Heel voorzichtig kunnen we conclusies trekken over het grote plaatje, zonder ooit te kunnen indringen in de complexiteit van de werkelijkheid. Wat we zeker weten vanuit de openbaring die Hij ons gaf in de Bijbel is dat Hij, ondanks onze verantwoordelijkheid en het bestaan van de duivel:
*Toch alle dingen laat toewerken naar het grote einddoel: Jezus hoofd boven alles (Efeziërs 1:9-11).
*Hij niet onbewogen is, maar meevoelt en meelijdt (Jesaja 63:9).
*Hij in het lijden is ingetreden, door zelf mens te worden en het lijden te dragen. …maar wij zien Jezus, die voor een korte tijd beneden de engelen gesteld was vanwege het lijden des doods, opdat Hij door de genade Gods voor een ieder de dood zou smaken, met heerlijkheid en eer gekroond. Hebreeën 2:9
*Hij nu regeert in de zin van onzichtbaar bestuurt, maar straks openlijk zal ingrijpen als Jezus terugkomt en deze aarde gaat besturen (Openbaring 3:21; de twee tronen, die van de Vader in zijn besturing en die van de Zoon in zijn openlijke regering straks).
*Gebruik kan maken van lijden. Dit zien we bijv. in eerder genoemde doorn voor het vlees bij Paulus (2 Korintiërs 12), maar ook in de uitspraak van Job: De Here heeft gegeven, de Here heeft genomen (Job 1:21, zie ook 2:10 het kwade van God’.) God kan dus kwade dingen ter hand nemen om er iets goeds uit te laten voortkomen. Soms gebruikt Hij kwade dingen om mensen te straffen en/of op te voeden, zie mijn e-boek ‘De invasie van een andere geest’ hoofdstuk 2, 6 en 12. Te lezen op deze site.
*Hij een doel heeft. Wat er ook aan vreselijke dingen gebeuren, God ‘gebruikt’ deze tot verheerlijking van de zijnen, zie Romeinen 8:28; alle dingen werken mee ten goede. Dit ‘goede’ is straks, als de gelovigen, die nu lijden, verheerlijkt zijn met Christus.
*Hij soeverein is. God is ons geen verantwoording schuldig. Hij is op geen enkele manier verantwoordelijk voor het lijden.
Dit zijn een paar principes die wij kunnen handhaven als het gaat om het lijden. Dit neemt niet weg dat het leven, ook dat van een christen, enorm zwaar kan zijn. We blijven dan vaak zitten met een breekbaar geloof. We hebben niets anders om ons aan vast te houden dan aan Gods Woord, de Bijbel. Te midden van deze wereld die zucht en steunt onder het lijden, is het een lamp, die licht geeft op een duistere plaats (2 Petrus 1:19-21).
Mocht u naar aanleiding van dit artikel vragen hebben, mail me dan via ‘contact’ linksboven deze pagina.